Veilig omgaan met je wachtwoorden

Je mail lezen, social media checken, internetbankieren, je computer ontgrendelen, online aankopen doen of je reis- of vluchtgegevens inzien. Of we het nu leuk vinden of niet, we hebben de hele dag door met wachtwoorden te maken. Een nieuwe code is vaak zó aangemaakt. Maar hackers kraken wachtwoorden van 8 willekeurige kleine letters soms al binnen enkele minuten… Waar de één zijn wachtwoorden secuur en veilig aanmaakt en beheert, springt de ander er iets minder zorgvuldig mee om en is het hopen dat het goed blijft gaan. Maar hoe maak je nou een veilig wachtwoord aan? En hoe zorg je dat het ook veilig blíjft?

Wij vroegen een panel van 500 mensen te reageren op een 6-tal stellingen over het maken en beheren van hun wachtwoorden. We delen de uitkomsten hiervan en vroegen Erwin Laros, security officer van Achmea, om advies.

Erwin dringt er nogmaals op aan: al is je wachtwoord nóg zo sterk, gebruik ‘m niet op meerdere plekken. Gebruik unieke codes. “Want al maak je het ze nog zo moeilijk, niks is onhackbaar. Zorg er dus voor dat het in het meest ongunstige geval bij maar één account blijft. Zo beperk je de schade.” 

Al is het bij sommigen een beetje een zooitje wat wachtwoorden betreft en valt er te discussiëren over hoe veilig de gemaakte keuzes zijn, bijna 80% van de respondenten gebruikt twee-factor-authenticatie. Door middel van die tweede beveiligingslaag krijgen criminelen minder kans.

Ook Erwin is voorstander van het gebruik ervan. “Er bestaan 3 niveaus: ‘you know’ (een wachtwoord/code), ‘you have’ (een token bijvoorbeeld) en ‘you are’ (een vingerafdruk of irisscan). Op 2 van die 3 niveaus moet blijken dat jij het echt bent. Want iemand kan je onder druk zetten voor je wachtwoord bijvoorbeeld. Maar dan is er altijd nog op een tweede beveiligingslaag.” Extra veilig dus. Maar nog steeds niet 100%, zo stelt hij. “Al dek je hiermee – in combinatie met een uniek, automatisch gegenereerd wachtwoord – wel een hoop risico’s af.”

Erwin schrikt niet van dergelijke aantallen. Maar het is wel iets om mee aan de slag te gaan, vindt hij. “Er is al wel steeds meer sprake van bewustwording op dit vlak, gelukkig. Want liggen jouw gegevens eenmaal op straat en heb je je wachtwoordmanagement niet op orde? Dan kan het best een ingewikkelde zaak worden.” Wórd je gehackt, bijvoorbeeld je e-mail, dan is het lastig om er weer toegang toe te krijgen. “Want hoe bewijs je aan Google of Microsoft dat het echt jóúw account is? Ik heb er zelf geen ervaring mee, en er zijn vast en zeker procedures voor. Maar je kunt het tot op zekere hoogte voorkomen door de juiste maatregelen te treffen. Zoals ik al zei: niks is onhackbaar. Het is vooral een kwestie van het zo onaantrekkelijk mogelijk maken. Want uiteindelijk is hacken ook gewoon economie. Het moet allemaal niet te veel tijd kosten…”

Het is overigens vrij eenvoudig om in de gaten te houden of je digitaal gevaar loopt. Via de genoemde website, haveibeenpwned.com, kun je je aanmelden voor een alert. Duiken jouw gegevens op, dan krijg je dat meteen te weten. Kun jij gelijk actie ondernemen, dus.

Al is ruim 46% van de respondenten wel eens gehackt, toch neemt slechts 39,7% van alle ondervraagden de tijd om jaarlijks zijn of haar wachtwoorden aan te passen. Evenzoveel personen zouden het wel willen, maar komen er niet aan toe. De overige ruim 20% vindt het een onnodig klusje.

Volgens Erwin is het wel degelijk van belang om minimaal 1 keer per jaar je wachtwoorden te wijzigen. “Ook als je automatisch gegenereerde codes gebruikt, is dat een veilige keuze. Systemen worden steeds slimmer, en hackers dus ook. Elke 3 maanden voor je privéaccounts is wat veel van het goede als je de juiste maatregelen hebt getroffen. Maar blijf ook vooral niet de rest van je leven met dezelfde sterke wachtwoorden doen!”

• Een wachtwoordmanager is niet alleen handig omdat je nog maar 1 wachtwoord hoeft te onthouden, hij maakt ook ijzersterke wachtwoorden. Zo neemt de kans op een hack enorm af.
• Geef je e-mail sowieso een extra moeilijk wachtwoord. Je mail is voor een hacker de ingang naar al je accounts. Als hij in je mail kan, verandert hij het wachtwoord zodat jij er niet meer in kunt. Daarna heeft hij vrij spel en kan hij via de 'wachtwoord vergeten'-optie in veel van je accounts.
• Vind je het in 1 keer instellen van een wachtwoordmanager te veel gedoe? Neem dan de tijd en doe het stap voor stap. Registreer je en genereer vervolgens steeds als je ergens een wachtwoord voor nodig hebt een nieuwe code. Zo bouw je jouw lijst langzaam uit en blijft het behapbaar.
• Schakel zo mogelijk twee-factor-authenticatie in. Het is lang niet zo ingewikkeld als het klinkt en geeft veel extra zekerheid.
• Stel bijvoorbeeld via haveibeenpwned.com een alert in. Dan krijg je direct een melding als je gegevens op verdachte plekken voorkomen.
• Bij wachtwoorden geldt eigenlijk hetzelfde als bij je sloten thuis. Hoe meer tijd het de hacker/inbreker kost om ‘binnen’ te komen, hoe onaantrekkelijker het wordt.