Cyberweerbaarheid steeds belangrijker

Digitalisering is niet meer weg te denken uit de land- en tuinbouw. Een mooie ontwikkeling waarbij de productie efficiënter en duurzamer wordt. De keerzijde is dat het aantal bedrijven dat getroffen wordt door een vorm van cybercriminaliteit stijgt. Hoe zorg je dat je hierop voorbereid bent?

Je computersysteem wordt aangevallen of misbruikt voor criminele activiteiten. Met als doel: diefstal van gegevens of afpersing.

Bedrijven zijn steeds afhankelijker van informatietechnologie. Uitval of verstoring van systemen kan grote gevolgen hebben, niet alleen voor jou maar ook voor je klanten of leveranciers. Kun jij nog werken zonder je data? Wat ligt er dan stil? Welke maatregelen neem je om de kans op een digitale inbraak te verkleinen?

Als je computer wordt ‘gegijzeld’ via een ransomware sta je als ondernemer machteloos. Je moet losgeld betalen, vaak in cryptomunten, soms elk uur. Wat doe je?

• Betaal je? 
  Na betaling word je computer weer vrijgegeven. Dit duurt vaak enkele dagen. Betaling geeft geen garantie dat je bestanden terugkrijgt. Het maakt je bovendien kwetsbaar. De dader weet dat je bereid bent om te betalen, en zal je voor de toekomst een interessant slachtoffer vinden.
  
  
• Betaal je niet? 
  Dan worden alle gegevens vernietigd. Het is zelfs mogelijk dat de aansturing van je automatiseringssystemen door cybercriminelen wordt overgenomen. Een flinke verstoring in je bedrijfsvoering waarbij de teelt en de productie schade kunnen oplopen.
  
  
• Een goede back-up is essentieel 
  Laat de malware direct verwijderen en een back-up van je data terugplaatsen. Dit kan alleen als de back-up is losgekoppeld van het netwerk, anders is de back-up ook besmet.

De mogelijkheden om je cyberrisico te verzekeren zijn nog beperkt. Bovendien vergoedt een eventuele verzekering alleen de financiële gevolgen van een digitale aanval. Maar je bedrijf ligt misschien al stil en je klanten en leveranciers merken de gevolgen daarvan. Daarom is het goed om stil te staan bij de directe gevolgen van een cyberaanval voor je bedrijf. Voorkomen is altijd beter. 

Een goede risico-inventarisatie levert veel aanknopingspunten op. Bekijk je digitale bedrijfsprocessen kritisch, vaak is daar veel winst te halen:

• Hoe gevoelig zijn je IT-systeem voor een cyberaanval?
• Wat kan er gebeuren bij een aanval? Kan een hacker de controle nemen over de automatiseringssystemen of de klimaatregelings-, voeder-, drink- of verlichtingsapparatuur?
• Hoe groot is een eventuele schade?
• Kun je handmatig ingrijpen als iemand de controle over je computer overneemt?
• Kun je data en besturingsprogramma’s snel herstellen?
• Krijg je een alarm?

Schakel een deskundige in om je te helpen bij het maken van een gerichte risico-inschatting voor je bedrijf.

• Gebruik alleen beveiligde apparatuur en officiële software.
• Zorg voor een firewall en een antivirusprogramma.
  Een firewall houdt veel hackers, virussen, spyware en ransomware tegen. Alle apparaten die (in)direct met het internet verbonden zijn, hebben een up-to-date antivirusprogramma nodig. Beveilig ál je apparatuur. Ook via apps op een smartphone of via een slimme draadloze printer, kunnen cybercriminelen gegevens op afstand uitlezen.
• Voer software-updates direct uit.
  Zo voorkom je dat je websites, servers of computers in handen vallen van hackers die met automatische tools het internet afspeuren naar beveiligingslekken.
• Bespreek cyberrisico’s met je medewerkers en maak heldere afspraken.
  Bijvoorbeeld over het gebruik van sterke wachtwoorden die regelmatig veranderen.
• Maak een noodplan.
  Zorg dat je weet hoe je je gegevens na een aanval terugkrijgt. En hoe je je klanten weer kunt bedienen.
• Maak dagelijks een back-up en sla die gegevens op in een veilige omgeving.
  Het liefst in een clouddienst én op een fysiek extern medium. Koppel dit externe medium altijd los van de computer. Zo voorkom je besmetting. Controleer de back-ups regelmatig. Is de data nog leesbaar? Zijn de bestanden nog te openen? Zijn alle programma’s nog aanwezig? Schakel een IT-specialist in als je computer afwijkend gedrag vertoont.

• Ga bewust om met autorisaties en toegangsrechten tot bedrijfsinformatie. Wie heeft toegang tot welk onderdeel/programma/apparatuur/ruimte?
• Bepaal wie verantwoordelijk is voor het computergebruik en wie dit controleert.
• Zorg dat je medewerkers gevaren herkennen en maak duidelijke afspraken over wat wel en niet mag. Bijvoorbeeld:
  • Gebruik sterke wachtwoorden en wijzig deze regelmatig.
  • Gebruik alleen beveiligde USB sticks, laat geen USB sticks met gevoelige informatie slingeren.
  • Download nooit zomaar programma’s en bestanden. Zeker niet als ze gratis zijn. Als je zelf downloadt, zet je je firewall en antivirusprogramma’s buiten spel.
  • Controleer of een website veilig is: begint de naam van de pagina met https en staat het slotje in de adresregel dicht?
  • Klik nooit zomaar op linkjes in e-mailberichten. Let op het e-mailadres van de afzender, spelfouten, vage logo’s.
  • Voorkom verspreiding van schadelijke software: verbreek de verbinding met internet of netwerk als je onbetrouwbare processen in je computer ziet.
• Let op afwijkingen van normale gang van zaken.
  Eén van onze klanten kreeg een nota van een afnemer die was gehackt. De hacker had het bankrekeningnummer op de nota vervangen. Een flinke kostenpost!

Doe altijd aangifte bij de politie als je slachtoffer bent geworden van cybercriminaliteit.