Ransomware
Wat is ransomware?
Het woord zegt het eigenlijk al. Ransomware is een chantagemethode waarmee criminelen losgeld (ransom) vragen voor ‘gijzelingen’ in de virtuele wereld. Anders dan in de echte wereld gijzelt men niet een persoon, maar een computersysteem of één of meerdere bestanden. En dat gebeurt op een vernuftige manier.
Welke vormen van ransomware zijn er?
Er is ransomware dat de vorm van een antivirusprogramma aanneemt. Het laat u weten dat er een virus op uw computer is aangetroffen en dat u direct moet handelen om erger te voorkomen. Om het probleem op te lossen moet u een programma ‘kopen’. Maar wat u op zo’n moment eigenlijk doet, is losgeld betalen. Een andere – veel voorkomende – manier is aan het begin van dit artikel beschreven. Wees ook voorzichtig met het downloaden en installeren van programma’s en software via internet. Want ook daar kan ransomware in versleuteld zijn. Ransomware wordt ook vaak verstopt in advertenties. U hoeft niet eens altijd bewust op een advertentie te klikken: criminelen verstoppen hun kwaadaardige programmatuur op ‘onzichtbare’ plekken op sites. Alleen al door een bezoek aan de pagina waarop de advertentie staat, raakt uw computer besmet. Een 'drive-by-download' noemt men dat.
Kan ik voorkomen dat ik slachtoffer word van ransomware?
Hoe kan ik de kans op besmetting verkleinen?
Zorg ervoor dat u:
- Uw besturingssysteem en programma’s altijd up-to-date houdt
- U alleen op het internet surft met antivirusprogramma
- Geen onbekende bijlagen van e-mails opent
- Nooit uw gebruiksnaam, wachtwoord, of inlogcodes afgeven
- Alert bent bij het downloaden van bestanden
En maak het cybercriminelen zo lastig mogelijk:
- Download en installeer altijd direct alle updates van de programma’s die u en uw medewerkers gebruiken
- Installeer een virusscanner, firewall, spamfilter en anti-spyware
- Maak duidelijke afspraken met uw medewerkers over het bezoeken van websites en social media
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Beperk zo mogelijk de rechten van gewone gebruikers om zelf software te installeren op bedrijfscomputers. Beperk de zogenaamde ‘admin-rechten’ tot degenen die ze echt nodig hebben
- Maak met grote regelmaat een back-up van uw bestanden op een opslagmedium dat ook weer los wordt gekoppeld van het ICT-netwerk
Wat moet ik niet doen?
Betaal nooit losgeld. Betalen aan de cybercriminelen geeft u geen enkele garantie dat bestanden of de toegang tot uw computers worden hersteld. Het maakt vaak alleen de kwetsbaarheid van uw bedrijf groter: men weet dat u bereid bent om losgeld te betalen en dat maakt u een interessant slachtoffer, ook in de toekomst.
Wat moet ik wel doen?
Waarschuw de politie en doe aangifte van cybercriminaliteit. U kunt ook anoniem melding doen. Dit kan via Meld Misdaad Anoniem: 0800 7000 of op meldmisdaadanoniem.nl.
Hoe verwijder ik ransomware?
Veel ransomware is te verwijderen zonder gegevens kwijt te raken, maar voor de meeste ransomware geldt wel een specifieke aanpak. Soms werkt een gewone anti-virusscanner, maar meestal moet je (voor Windows) in de veilige modus werken om de malware succesvol te verwijderen. Op Internet zijn verschillende stappenplannen te vinden, bijvoorbeeld op www.fraudehelpdesk.nl, www.pcwebplus.nl en http://computerworld.nl. Twijfelt u? Haal er dan een deskundige computerreparateur bij.