Meer stress door werkdruk, maar ook minder ongelukken in de bouw.

Sinds de pandemie wordt er in Nederland verbouwd dat het een lieve lust is. De huidige wooncrisis zorgt dat de vraag in de bouw enorm toeneemt. Het goede nieuws: er is genoeg werk in de bouw. De andere kant van de medaille: er kampt steeds meer bouwpersoneel met psychische en burn-out klachten. Er is nauwelijks nog aan extra bouwpersoneel te komen en er is ook nog eens een dringend tekort aan bouwmateriaal. Bovendien is deze sector gevoeliger voor ongelukken. De vraag is of er door projectontwikkelaars, bouwbedrijven en aannemers wel goed genoeg aandacht wordt besteed aan het welbevinden van het personeel in de bouw?

Je zou denken dat door de hoge werkdruk en de grote ongeluk gevoeligheid van de sector het ziekteverzuim in de bouw hoog is. Maar dat is niet zo. Over het algemeen ligt ziekteverzuim in de bouwsector een stuk lager dan in andere sectoren. Om een duidelijker beeld van het welbevinden van personeel in de bouwsector te krijgen, deed Ipsos hier onderzoek naar in opdracht van Interpolis. En wat blijkt? Ondanks het lage ziekteverzuim is het aandeel psychische klachten wel toegenomen. Meer dan in andere sectoren.

Uit het onderzoek van Ipsos blijkt dat in de afgelopen jaren (2016-2019) in de bouwsector een stijging van psychische aandoeningen zichtbaar is. Denk bijvoorbeeld aan overspannen zijn en burn-out. Dat terwijl er in andere sectoren, zoals het onderwijs, de gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening in dezelfde periode een daling zichtbaar was.

In totaal wordt binnen de bouwsector een derde van het ziekteverzuim veroorzaakt door het werk zelf. Dit komt met name door fysieke belasting, toenemende werkdruk en werkstress. Daarnaast blijkt dat vergeleken met andere sectoren, er veel ongelukken gebeuren in de bouw. Soms zelfs met fatale gevolgen. Zodoende staat een veilige werkplek hoog op de agenda bij werkgevers in de sector.

Waar het welbevinden bij werknemers in alle sectoren tijdens corona toenam, had het in de bouwsector vooral een gunstig effect op de veiligheid en het aantal werkongevallen. Door de maatregelen werd het veiliger op de bouwplaats. 

Aan de bouwsector gerelateerde gezondheidsklachten zijn deels toe te kennen aan de werkzaamheden en deels aan de leefstijl van medewerkers in de sector. Denk hierbij aan roken en overgewicht. Uit het bedrijfstakverslag van kennis- en adviescentrum voor de bouwsector Volandis, zijn klachten aan het bewegingsapparaat, moeite met het gehoor en handeczeem veelvoorkomende klachten. Deze klachten zijn kenmerkend voor de sector. Dit geldt specifiek voor de bouwplaatsmedewerkers. Vrijwel alle bouwplaatsberoepen zijn fysiek zwaar en kunnen te maken krijgen met vroegtijdige uitval. Blootstelling aan gevaarlijke stoffen wordt vaak nog onderschat.

Veel medewerkers in de bouw geven aan last te hebben van de aanhoudende personeelstekorten in de bouw en de toenemende werkdruk, die daar het gevolg van is. Vanuit de bouwsector klinkt de behoefte naar minder versplintering in de keten. Er wordt door de tekorten in zowel arbeid als materiaal nog teveel gewerkt met verschillende leveranciers, onderaannemers, zzp-ers en uitzendbureaus.

Als werknemers naar hun welbevinden wordt gevraagd, klinken er ook positieve geluiden. Zo worden de grote tevredenheid over de hoge mate van onderlinge samenwerking, de steun die wordt ervaren vanuit leidinggevenden en de werk-privé balans genoemd. Al met al is men in de bouwsector best wel tevreden en kan het welbevinden alleen maar verder worden vergroot als de pijnpunten worden aangepakt. Dit én preventie van ziekteverzuim ligt in handen van de werkgever. 

Bekijk het E-book Ziekteverzuim voor gezonde en tevreden medewerkers. Hierin vind je veel praktische tips om ziekteverzuim te voorkomen en de mogelijkheden om je als ondernemer te verzekeren tegen ziekteverzuim.

Ziekteverzuim is nooit helemaal te voorkomen maar er zijn genoeg mogelijkheden om personeel gezond en tevreden te houden. Voor de bouwsector is al het een en ander geregeld in de wetgeving, het arbobeleid en de cao's. Ook stelde de overheid samen met de bouw- en technieksector door corona een protocol voor veilig werken op. In april 2021 werd een verklaring over veilig werken ondertekend door vakbonden en werkgevers. Veiligheidsvideo's, poortinstructies en apps om onveilige situaties te melden zijn er ter preventie van ongelukken, evenals door de FNV aangeboden apps zoals de FNV Bouw app, de FNV Veilig werken in de Bouw app en de Arbo Straatmakers app. Verder advies zou zijn om onderwerpen als fysieke belasting standaard tijdens werkoverleg te bespreken, hulpmiddelen verplicht te stellen en meer te handhaven op veiligheid. Alles valt of staat met een goede werkvoorbereiding.