Rob Baan, eigenaar van Koppert Cress stelt zijn pensioen uit wegens de crisis

De dichte horeca treft niet alleen cafés en restaurants in deze crisis, maar ook hun toeleveranciers. Veel van hen kunnen hun producten niet kwijt. Rob Baan is eigenaar van luxe-kwekerij Koppert Cress, en een van de grote gedupeerden. Hij dacht van zijn welverdiende oude dag te kunnen genieten, maar het zit hem niet mee.

In de serie ‘Crisis de Baas’ vertellen ondernemers hoe zij omgaan met de gevolgen van de coronacrisis. De BNR reeks ‘Crisis de Baas’ is mede mogelijk gemaakt door Interpolis.

Crisismanagement voeren in plaats van rustig afbouwen

Volgende maand wordt Rob Baan 65. De eigenaar van Koppert Cress was al begonnen met afstand nemen en rustiger aandoen. Toen corona een jaar geleden uitbrak, zat hij met zijn vrouw in hun camper in het zonnige Spanje. Het nieuws volgde hij niet echt, totdat opeens overal de rolluiken omlaag gingen en het land zich opmaakte voor een lockdown.

Het echtpaar ging direct terug naar huis, om het sluiten van de grenzen voor te zijn: ‘Eén grote exodus vol witte campers en caravans, sommige nog met de scheerlijnen eraan wapperend.’

Baan nam Koppert Cress over in 2002. Microgroente produceren ze: verse garnering voor op culinaire gerechten. ‘Zo’n takje die een extra smaakbeleving geeft,’ noemt hij het zelf. Voor 2020 stond een omzet gepland van 40 miljoen: Koppert Cress levert aan liefst 70 duizend restaurants in de hele wereld. ‘De topjongens, de plekken die in de Michelin-gids staan en net iets eronder.’ 

Het leek mee te vallen

De eerste lockdown kwam als een klap, maar toen de horeca in de zomer weer openging deden de restaurants, en dus Koppert Cress, alsnog goede zaken. Toen Rob Baan in september de agrarische ondernemersprijs van het jaar in ontvangst mocht nemen was hij blij en opgelucht: deze crisis had hij ook maar mooi overleefd. Baan: ‘Dat was het, dat dacht ik echt. Totdat op 15 oktober de deur weer dichtging.’

En deze tweede lockdown is vele malen erger dan de eerste, benadrukt de ondernemer. Want waar onduidelijkheid bestaat over heropening, en de overheid die datum steeds vooruitschuift, moet Koppert Cress wel plantjes blijven groeien om niet ineens met lege handen te staan. Om er alsnog telkens achter te komen dat de horeca nog altijd dicht blijft.

Voor miljoenen aan producten moeten weggooien

‘Ik heb voor 5 miljoen euro aan producten weggegooid. Je kunt je het niet voorstellen hoeveel afval dat is.’ Niet dat ze niet allerlei ideeën hebben bedacht om dit te voorkomen, vervolgt hij. Zestig scenario’s werden er uitgedacht, van online verkoop aan particulieren tot het creëren van thee van de blaadjes. Supermarkten zaten er ook niet op te wachten, want zij waren hun assortiment juist aan het indikken, aldus Baan.

‘We hebben het zelfs gratis aan chefs aangeboden. De producten weggeven is nog altijd beter dan weggooien. Maar ja, die restaurants zijn niet open dus je outlet ben je kwijt.’ 

Van de voorspelde 40 miljoen omzet is 20 miljoen overgebleven. ‘Met een verlies van maar 2 miljoen, daar ben ik best trots op.’ Toch was dit natuurlijk niet de manier waarop de eigenaar van Koppert Cress had bedacht dat de nadagen van zijn werkende leven eruit zouden gaan zien.

Zorgeloze toekomst ging op voor onzekerheid

Heeft hij niet overwogen het bedrijf over te dragen? Baan: ‘We kunnen het ons niet veroorloven. Mijn portemonnee is leeg. Ik heb privé een miljoen moeten inleveren om een bedrijfslening te krijgen en mijn salaris is gehalveerd.’

‘Natuurlijk heb ik mijn schaapjes op het droge als ik het bedrijf verkoop, maar nu zitten we midden in een crisis. Wanneer gaan de restaurants weer open? Veel daarvan zijn bovendien al failliet of gestopt. En hoe zit het met de mensen die het overnemen, worden dat ook weer klanten van ons?’

Mensen moeten laten gaan valt het zwaarst

Het moeilijkst vindt hij het moeten laten gaan van mensen. Waar hij voor het flexibele personeel gemakkelijk ander werk kon vinden in onder meer tomatenkwekerijen, moest hij onlangs dierbare medewerkers laten gaan. ‘Mijn R&D-afdeling onder meer. Kill your darlings, zo voelde dat. En we hebben het goodwill-gedeelte moeten sluiten, waarmee we bijvoorbeeld smaakles aan schoolkinderen gaven. Dat was iets wat Koppert Cress zo uniek maakt. Echt heel shit.’

Een crisisteam stelde een lijst namen op en Baan maakte de definitieve selectie. ‘Toen heb ik ook gezegd: dit is mijn besluit. Ik wilde niet dat zij zich verantwoordelijk zouden voelen omdat ze die mensen aangedragen hebben.’ Gelukkig snappen zelfs de medewerkers die hun baan kwijtraakten dat hij dat helemaal niet wil. ‘Uiteindelijk troostten ze mij. Nou, dan zit je echt te janken.’

De situatie is als het laden van een kameel

De ondernemer vergelijkt de huidige situatie met het laden van een kameel, wat hij heeft geleerd in zijn tijd in het Midden-Oosten: ‘Wanneer je een kameel laadt, kreunt-ie. Hoe weet je wanneer je ‘m te zwaar hebt beladen? Dan kreunt-ie niet meer, want hij heeft al zijn energie nodig om op te kunnen staan. Maar vervolgens houdt-ie het nog geen vijf kilometer vol. Je hoort de horeca niet meer kreunen.’ Waar ze op dit moment nog wel volop aan verkopen zijn plekken als Dubai en Abu Dhabi. Daar zit volgens Baan de ‘rich and famous’ zich te verstoppen en te doen alsof er niets aan de hand is.

Zelf aan het roer staan in tijden van crisis

Rob Baan wist direct: hoewel hij een ‘heel mooi managementteam’ had opgezet, waren ze op deze klapper niet voorbereid. In tijden van crisis is hij degene die aan het roer moet staan, vindt hij. Niet gek ook, als je bedrijf voelt als je kind.

Behoefte aan meer inlevingsvermogen van de overheid

Rob Baan hoopt dat de overheid zich ook wat beter gaat informeren in zijn vakgebied: ‘Keer op keer moet ik uitleggen wat ‘foodservice’ is aan de mensen die bepalen of er geld voor beschikbaar komt. Dat schiet niet op. Terwijl het een bloedbad is daarbuiten.’ Hij haalt het jaar uitstel voor financiering aan dat ze hadden gekregen. ‘Maar dat verloopt per 1 april en intussen is corona nog niet voorbij.’

Ondanks tegenslagen de dag plukken

Thuis kampt hij ook met de ziekte van zijn vrouw waarvan zij probeert te genezen. Mooi nieuws is er gelukkig ook: onlangs werd zijn vijfde kleinkind geboren. ‘We plukken echt wel de dag, we pikken het mooiste eruit. En ik ben echt opa als het erop aankomt.’ Hij lacht: ‘En al mijn kleinkinderen lusten alle bijzondere smaken die we kweken.’

Te midden van alle chaos houdt Rob Baan zich nu alsnog maar bezig met een project om een school in Alphen aan de Rijn gezonde lunches te bezorgen. ‘Het is overleven geblazen, maar zoiets als dit geeft me ook wel weer moed.’

Het interview met Rob Baan van Koppert Cress beluisteren? Dat kan in de nieuwe podcastreeks van Interpolis en BNR: ‘Crisis de Baas’. 

Interpolis helpt zakelijk Nederland focussen op wat echt belangrijk is

De BNR podcastserie Crisis de Baas wordt mede mogelijk gemaakt door Interpolis. Hierin laten we ondernemers aan het woord over hoe zij omgingen met de effecten van de Corona-crisis. Hoe ga je om met je medewerkers, hoe pas je je organisatie aan op de ontwikkelingen, welk leiderschap past hierbij? Juist in deze tijden wordt bij ondernemers een extra beroep gedaan om te focussen op wat echt belangrijk is. Met Crisis de Baas willen BNR en Interpolis ondernemers inspireren met nieuwe inzichten en een platform bieden om van elkaar te leren. 

Ontdek onze zakelijke verzekeringen, tips en oplossingen voor ondernemers.