Doen of laten: wasmachine of droger aan als je weg bent?

Een wasje draaien terwijl je naar je werk gaat, tijdens de boodschappen of als je slaapt. Sommigen zweren erbij, anderen vinden het een enge gedachte. Maar wat is wijsheid; doen of laten? Wij zochten het uit.

• 11 november 2023: een wasmachine heeft vlam gevat in een woning aan de Wagenaarstraat in Nijmegen. De brandweer bluste de machine en bracht die naar buiten. Niemand raakte gewond. De bewoner is wel onderzocht in een ambulance maar hoefde niet mee naar het ziekenhuis voor behandeling.
  
  
• 27 juni 2023: de brandweer is uitgerukt voor een melding van een woningbrand in Vroomshoop. Ter plaatse bleek een wasmachine in brand te hebben gestaan. De brandweer had de situatie al snel onder controle. De bewoonster is gewond geraakt en is in een ambulance naar het ziekenhuis gebracht. Vermoedelijk is de brand ontstaan door kortsluiting.
  
  
• 19 december 2022: bij een brand in een woning in Wassenaar is maandagmiddag een bewoner gewond geraakt. Rond 15.30 uur brak er brand uit in een wasmachine in het huis, waarna de brandweer gealarmeerd werd.

Ieder jaar rukt de brandweer duizenden keren uit om branden veroorzaakt door wasmachines en wasdrogers te blussen. In de bovenstaande voorbeelden kwam iedereen met de schrik vrij, omdat de branden op tijd geblust konden worden. Maar stel je voor dat de bewoners niet thuis waren. Of dat ze – vanwege slaap en het ontbreken van een rook- of hittemelder – niet op tijd alarm konden slaan.

De deur uit gaan met jouw wasmachine of droger aan is dan ook niet zonder risico. Het advies van Brandweer Nederland is als volgt: zorg er altijd voor dat je thuis én wakker bent als 1 van deze apparaten aanstaat, zodat je een eventuele brand vroegtijdig kunt ontdekken. En zorg voor een werkende rookmelder. Je neemt het gevaar niet weg door thuis te blijven. Brand kan immers ook in jouw bijzijn ontstaan, evenals waterschade. Maar op zo'n moment in de buurt zijn maakt wél uit voor het uiteindelijke leed. Op tijd alarm slaan kan écht het verschil maken.

Elektrische apparaten, en dan vooral de wasmachine en droger, staan op de derde plaats waar het de oorzaken van brand in huis betreft. Ze nemen 14% van de binnenbranden voor hun rekening en volgen daarmee stoken en koken op, zo blijkt uit cijfers van Brandweer Nederland. 'En vergis je niet; ook bij een klein brandje is er al veel rookschade in de woning. Dat beperkt zich vaak niet alleen tot de ruimte waar de machine staat', zo wordt gesteld.

Wasmachines en drogers trekken stof aan en worden vaak niet goed schoongehouden. Een combinatie van een gloeiend verwarmingselement, een afgesloten ventilator en stof kan tijdens het draaien tot brand leiden. Of vocht dat samenklontert met stof in jouw droger, evenals een onjuiste manier van aansluiten of een defect. En met de hoeveelheden water die bij het wassen van jouw kleding komen kijken, behoort ook fikse waterschade tot de mogelijkheden. Als het een beetje tegenzit blijft jouw machine liters water 'rondpompen'. En dan niet in het apparaat zelf, maar jouw vloeren en muren in.

Thuisblijven terwijl jouw was draait kan dus erger voorkomen. Om de risico's bij een defect zo veel mogelijk in te perken, adviseren we het volgende:

• Hang een rookmelder op in de ruimte waarin de apparaten staan. Staan ze in de badkamer, hang dan een rookmelder in de gang voor die ruimte.
• Zorg dat er altijd een brandblusser in de buurt is; een blusdeken is te klein en volstaat dus niet.
• Installeer een fireblocker binnenin jouw wasmachine en droger. Het apparaatje geeft bij brand automatisch een blusmiddel af.
• Gebruik een waterslot, waardoor overstromingen bij een technische storing voorkomen worden.
• Plaats een waterbak onder jouw wasmachine, het liefst met een buis naar de afvoer. Zo voorkom je wateroverlast bij defecten.
• Plaats een watermelder op de grond bij de wasmachine. Zo krijg je bij lekkage een alarmbericht op je telefoon.

• Sluit een wasmachine of droger altijd rechtstreeks op een (geaard) stopcontact aan; gebruik geen verlengsnoeren of haspels.
• Gebruik zo mogelijk verschillende elektriciteitsgroepen voor je droger en wasmachine. Dit om overbelasting te voorkomen. Niet mogelijk? Laat ze dan nooit tegelijkertijd draaien.
• Sluit de droger zo mogelijk níét in de badkamer aan; het vocht in die ruimte vergroot de kans op samengeklonterd stof in je machine.
• Vermijd de stand-bystand, aangezien de apparaten ook dan te warm kunnen worden.
• Zorg dat de warmte die bij het gebruik vrijkomt goed weg kan.
• Reinig na iedere was- of droogbeurt de filters van de machines. Vergeet in het geval van de droger ook de condensor niet!
• Haal de apparaten ééns per jaar van hun plek en maak de ruimte eromheen stofvrij.
• Controleer de aan- en afvoerslangen regelmatig op haarscheurtjes en andere onvolkomenheden.
• Laat een vakman de apparaten iedere 5 jaar grondig nakijken.

Ook de plaatsing van jouw apparaten is van invloed op de veiligheid. Denk bijvoorbeeld aan een wasmachinebrand op zolder. Is jouw werkkamer daar ook gesitueerd en ben je er op het moment van een brand aan het werk? Dan kun je mogelijk geen kant meer op. Of bevindt jouw slaapkamer zich praktisch naast het washok op zolder, en lig je te slapen? Idem. De apparaten kunnen – zo mogelijk – dan ook het beste op de begane grond worden geplaatst.

Overstroomt jouw wasmachine, dan kan de plaatsing eveneens de schade bepalen. De begane grond is ook in zo'n situatie het meest 'ideaal', Het wateroverschot zal immers niet óók nog eens via de zolder en andere verdiepingen naar beneden sijpelen.

Al met al is het een kwestie van thuis én alert blijven wanneer de wasmachine of droger aanstaat. Geen wasjes tijdens je werk buitenshuis dus, of 's avonds als je naar bed toe gaat. Blijf je in de buurt én wakker tijdens het was- of droogprogramma, dan kun je snel schakelen als zich een probleem voordoet, zo benadrukt Brandweer Nederland.

Maar welke voorzorgsmaatregelen je ook treft: het blijven toch gewoon elektrische apparaten. Pech blijft dus altijd een factor, zo wordt aangegeven. De enige manier om brand of waterschade helemáál uit te sluiten, is de stekker uit het stopcontact halen en 'm er ook nooit meer in doen. Maar of dat nou ideaal is… Waakzaam blijven is dan toch echt het best mogelijke alternatief.