In 5 stappen naar een veilige meterkast.

In je meterkast komt een hoop samen. Aardgas, elektriciteit en in de nieuwere meterkasten ook de wateraansluiting. De wateraansluiting kan lekkage veroorzaken, en elektriciteit kortsluiting. Aardgas is op zijn beurt een brandbare en zelfs explosieve stof. Geen goede combinatie met een doos oud papier of potten brandbare verf die er misschien wel staan. Veel van de ongevallen met elektriciteit beginnen in de meterkast. Wist je dat onveilige situaties voornamelijk ontstaan door onvoldoende controle, overbelasting, onvakkundige montage, een losgetrilde gas- of wateraansluiting en jawel: de opslag van brandbare materialen?

In Nederland zijn netbeheerders verantwoordelijk voor de energieaansluitingen en meters in onze meterkasten. Ze geven ons toegang tot het net en zijn verantwoordelijk voor een juiste verbruiksregistratie. De steekproeven die ze uitvoeren zijn dan ook vooral op de juistheid van de meterstanden en de veiligheid van de meters zelf gericht. Om gas, elektra en water te kunnen gebruiken, heb je een groepenkast nodig. Net als leidingen en kabels naar alle delen van je woning. Die groepenkast én dat kabel- en leidingennetwerk zijn eigendom van de huiseigenaar. Ze zijn dus ook de verantwoordelijkheid van jou of je verhuurder. Om zéker te weten dat jouw groepenkast veilig is, moet je zelf aan de slag of een installateur in de armen nemen.

Of je nu zelf op veiligheid gaat controleren of een installateur inschakelt, doorloop in ieder geval de volgende 5 stappen:

Stap 1: maak van je meterkast geen opslag.
De trillingen door het verplaatsen van objecten zorgen dat jouw gas- en wateraansluiting los kunnen trillen. In een volle meterkast kan de installatie zijn warmte ook minder goed kwijt, terwijl ventilatie juist van groot belang is. Al die extra materialen zorgen daarbij dat een brand sneller om zich heen kan grijpen. En mocht er een onverwachtse storing of kortsluiting optreden? Dan is het wel zo veilig als je geen stofzuigers of stapels oud papier hoeft te trotseren.

Stap 2: hang een zaklamp op.
Zorg dat er een zaklantaarn in de buurt van je stoppenkast aanwezig is. Gebruik je er een met batterijen? Controleer dan met regelmaat of ze het nog doen. Of gebruik een exemplaar dat automatisch aangaat wanneer de stroom uitvalt. Ook de ouderwetse knijpkat biedt uitkomst.

Stap 3: controleer halfjaarlijks de aardlekschakelaar van je elektriciteitsinstallatie.
Je kunt dit ook door een installateur laten doen. Het voorkomt dat je apparaten ongemerkt onder stroom komen te staan. Want die elektrische lading zoekt dan via jóú een weg naar de aarde toe. Je bent zelf verantwoordelijk voor een goed werkende schakelaar. Doe dus het volgende:

• In een groepenkast bevinden zich één of meerdere aardlekschakelaars. Druk de testknop (T of Test) van jouw schakelaar(s) in.
• De aardlekschakelaar moet zichzelf nu uitschakelen (hij klapt om). Bij een juiste werking valt ook de elektriciteit in je woning uit. Is dat niet het geval? Raadpleeg een erkend installateur.
• Verloopt alles volgens plan? Schakel de schakelaar weer in door de zwarte of blauwe knop omhoog te duwen. Controleer of alles weer als vanouds werkt. Weigert de schakelaar weer in te schakelen, ook dan moet je de hulp van een professional inroepen.

Stap 5: hang een ingevulde meterkastkaart in je meterkast op.
Je legt daarop verschillende gegevens vast. Het aantal bewoners van het pand, de waarschuwingsadressen en de naam van je huisarts bijvoorbeeld. Zo zijn politie, brandweer en andere instanties bij calamiteiten niet onnodig tijd kwijt aan het opzoeken van die informatie. Nog geen meterkastkaart? Download deze dan via de website van de politie.

Wij geven 2 voorbeelden van verschillende meterkasten:

Deze kast ziet er overzichtelijk en netjes uit! Er lijkt documentatie bij de hand te zijn om de meterkast te kunnen begrijpen voor iemand die hem het eerst ziet. Er lijken niet te veel groepen op de 2 aardlekschakelaars te zitten. Zorg in ieder geval dat grootverbruik apparaten zoals wasmachine en droger een aparte groep hebben. Een advies is om de stoppen in een doosje op te bergen en gelijk weg te gooien als deze niet meer werken. Zo houd je het overzicht. Ook zou er een zaklamp of knijpkat aan de muur gehangen kunnen worden, bijvoorbeeld aan de spijker in de rechter bovenhoek. Een ander advies is dat je de gas- en waterkraan goed en makkelijk kunt dichtdraaien als dat nodig is.

Deze meterkast staat vol met spullen die ook nog eens kunnen vallen. Ons advies is om de meterkast leeg te maken en te houden. Dat zorgt ervoor dat er goed in gewerkt kan worden en dat er overzicht is over het systeem. De planken met spullen erop kunnen er voor zorgen dat er trillingen ontstaan wanneer ze vallen. Of dat ze tegen een buis aan komen. Hierdoor kunnen lekkages ontstaan of draden los komen te zitten. De spullen kunnen bij een brand zorgen dat die sneller om zich heen grijpt. Gebruik het haakje in de muur om een zaklamp op te hangen. Zo weet je zeker dat je met licht kunt werken als de stroom uitvalt. De groepen lijken niet te groot, verdeeld en netjes afgewerkt. Zorg er ook voor dat er documentatie van bijvoorbeeld de groepen indeling in de kast komt te hangen. Zo weet je altijd welke groep waarvoor staat.