Camerabewaking rond je huis; dit mag wel en dit mag niet

Wil je een bewakingscamera aan je gevel bevestigen? Of ben je van plan een digitale deurbel te installeren? Dan ben je vanwege de privacy van anderen aan een aantal regels gebonden. Beveiligingsadviseur Rodney Haan vertelt wat wel en niet mag. Zo helpt hij je onenigheid te voorkomen.

Je wilt een digitale deurbel of een losse camera tegen de gevel van je woning installeren. Voor een gevoel van veiligheid. Of omdat het een leuke gadget is. Met de nieuwste modellen camera’s kun je via je smartphone altijd real time jouw tuin in kijken. Van de postbode tot kinderen uit de buurt die belletje trekken: iedereen is te zien. Maar ook al hangt jouw camera op eigen terrein, je bent aan een aantal regels gebonden. Wij spraken met Rodney Haan, adviseur van het Centrum voor Criminaliteitsbestrijding en Veiligheid (CCV). Hij legt haarfijn uit wat wel en niet mag. 

Het CCV werkt aan een leefbaar Nederland en is op veel terreinen actief. Van fraude tot aan mensenhandel en van voorlichting tot advies. Haan is al 15 jaar verbonden aan het CCV. Hij houdt zich inmiddels ruim 9 jaar specifiek met het onderwerp camerabeveiliging bezig. Als íemand ons meer over dit onderwerp kan vertellen, dan is hij het dus wel. 

'Gegevensverwerking, dus gebonden aan de AVG'

Particulieren die met een camera aan hun gevel een oogje in het zeil houden. “Kort gezegd mag het", zo stelt de CCV-adviseur. “Zolang de reden ervan het beschermen van eigendommen is. Omdat je een verzameling kostbare tuinkabouters in je tuin hebt staan, bijvoorbeeld. Omdat je auto vaak bekrast wordt. Of omdat je geen slachtoffer van woninginbraak wilt worden.” Wil je vooral recreatief je tuin in kijken? Ga dan gewoon voor het raam zitten. Dat is beter dan een camera installeren die ook de tuin van de buren in beeld heeft, zo waarschuwt hij. “Je ziet dan net zo veel, maar handelt niet in strijd met de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Dat wat je dan met je eigen ogen ziet, wordt nergens vastgelegd en verwerkt.”

Want daar zit een knelpunt. Je mag in Nederland je eigendommen tot op zekere hoogte beschermen. En het maken van camerabeelden is daarbij toegestaan. “Maar alleen jóúw eigendommen. Niet die van de buren. En het is niet toegestaan om onnodig inbreuk te maken op andermans privacy.” Daarbij komt dat veel van de genoemde camera’s hun beelden automatisch opslaan in ‘de cloud’. Maar veilige opslag kan niet altijd gegarandeerd worden. “En omdat de AVG op het gebied van camerabeveiliging niet zo specifiek is, zijn er veel grijze gebieden. Voorzichtigheid is dus geboden.”

Schade door woninginbraak verzeker je met de woonverzekeringen

Wil je je spullen in huis verzekeren tegen inbraak? Dat kan met onze inboedelverzekering. Inbraakschade aan je woning verzeker je met onze woonhuisverzekering.

Wat mag wel en wat mag niet als het gaat om opnames rond je woning?

Maak je opnames rond je woning, dan ben je aan een aantal regels gebonden. Haan somt ze voor je op:
  • Je camera mag opnames van het eigen terrein maken. Niet van de openbare weg of de tuin van je buren dus. Dat is soms lastig. Want wat als je geen voortuin hebt, maar je voordeur wel wilt bewaken? En je auto is ook je eigendom. Neem je die in beeld, dan kun je vaak niet om het filmen van de openbare stoep heen. Beperk dat dan zo veel mogelijk. En gebruik eventueel een speciaal kapje op je camera om het beeld volgens de regels te kaderen.
  • Maak altijd kenbaar dat je opnames maakt. Zorg dat de camera fysiek goed zichtbaar is. Zoals in het bellentableau van een appartementencomplex bijvoorbeeld. Of attendeer bezoekers er met een waarschuwingsbordje op. Omdat de wetgeving niet helemaal duidelijk is over wanneer wat ‘voldoende zichtbaar’ is, kun je het beste op beide manieren laten weten dat er op jouw terrein camera’s aanwezig zijn.
  • Formeel mag je niet ongevraagd gezichten opnemen. Dit blijkt in de praktijk vaak onvermijdelijk, want de postbode komt langs en de buurvrouw komt op visite. Grijs gebied dus. Voorkom het dan ook waar mogelijk, is de aanbeveling.

Tips om gedoe te voorkomen

Ben je van plan om een camera te installeren, dan is het raadzaam om enkele tips ter harte te nemen. 
 
Breng buren op de hoogte
Haan adviseert: “Laat je buren zien wat er binnen het blikveld van het apparaat valt. Dat hun privacy niet in het geding is.” Zo stel je ze gerust en voorkom je gedoe. Want hang je de camera op en zijn je buren het er niet mee eens, dan kan dat gevolgen hebben, zo stelt de CCV-adviseur. “Er kan dan melding worden gemaakt bij de Autoriteit Persoonsgegevens. En in het slechtste geval wordt er een civiele zaak aangespannen. Via de rechter. Of mr. Visser bijvoorbeeld.” 
 
En dat loopt al snel erg hoog op, zo weet hij uit ervaring. “We hebben zo nu en dan mensen aan de telefoon die  de meest vreselijke dingen roepen als ze het over hun buren hebben. Als je ze vraagt of ze de buren al op hun camera hebben aangesproken, dan blijkt dat niet het geval. Praten blijft toch vaak de sleutel tot succes.” Heb je problemen met de camera van je buren, dan heeft het trouwens weinig nut om het CCV, de gemeente of een wijkagent te bellen, zo voegt hij toe. “Enkel de Autoriteit Persoonsgegevens en de rechter zijn hier bij machte om eisen te stellen en dus écht iets aan de situatie te doen.”
 
‘In Nederland worden vaak de grenzen opgezocht’
De hele dag door kijken wie er voor je deur staat; Haan vindt het de grenzen opzoeken. “Als je je aan de richtlijnen houdt mag het. Maar je kunt je afvragen wat het doel van die opnames dan is. Jouw eigendommen beveiligen? Of doe je het met een andere reden? Het is belangrijk om jezelf af te blijven vragen: waarom heb ik die camera opgehangen? Wat is mijn primaire doel? Want het antwoord daarop mag niet in strijd met de voorwaarden zijn.” 
 
Haan merkt dat er in Nederland steeds minder moeilijk over dergelijke opnames wordt gedaan. “Camera’s zijn onderdeel geworden van ons leven. Ze worden steeds meer geaccepteerd. En daarbij: de inbreuk van een crimineel op de rechtsorde wordt vaak als veel groter gezien dan de inbreuk op de privacy van personen die kort in beeld zijn. In veel gevallen wordt dan dus de voorkeur gegeven aan het vangen van die boef.” 
 
Camera’s als hulpmiddel, geen oplossing
Dat camera’s steeds meer gemeengoed worden, betekent overigens niet dat we er compleet op moeten vertrouwen, zo benadrukt Haan. “Camerabeelden zijn een hulpmiddel. Áls je al wat met die beelden kunt. In de praktijk blijken er veel slecht ingesteld te zijn, niet of nauwelijks schoongemaakt te worden of een slechte kwaliteit beelden te maken. Zoek je een leuke gimmick, dan kun je natuurlijk prima bij de bouwmarkt terecht. Maar wil je dat je camera zijn investering waard is, koop hem dan bij een erkend bedrijf en laat ‘m ook door dat bedrijf installeren.” Bekijk regelmatig de InbraakBarometer voor een voorspelling van het inbraakrisico in jouw postcodegebied. 
 
En heb je een dure motor in je tuin staan? Of andere waardevolle spullen? “Zorg dan gewoon dat je jouw tuinhek verstevigt. Ook al heb je een camera opgehangen.” Hetzelfde geldt voor je inboedel binnenshuis. “Zorg voor goed hang- en sluitwerk. En leg die krant open op tafel als je een weekend weg bent. Een camera is nooit dé oplossing. De kern van het verhaal blijft dat je het ze vooral niet te gemakkelijk moet maken.”