Alles over een ‘Nul op de Meter-woning’

Misschien is het jou ook opgevallen; de term 'Nul op de Meter-woning' (NoM-woning) duikt steeds vaker op. En de naam doet het al enigszins vermoeden; met zo'n woning breng je het netto energieverbruik terug tot nul. Dat is niet alleen goed voor het milieu. Ook voor je portemonnee. Maar wat is een Nul op de Meter-woning nu precies? Wat zijn de voordelen? En welke maatregelen moet je nemen? Wij gingen erover in gesprek met Rinus Vader, expert op het gebied van de energietransitie van gebouwen.

'Met een Nul op de Meter-woning wek je in 1 jaar net zoveel duurzame energie op, als je gebruikt. Bijvoorbeeld met zonnepanelen of een warmtepomp. Na 12 maanden maak je de balans op: liep je meter even ver voor- als achteruit? Dan staat de teller zogezegd weer op nul. Er is dan sprake van nul op de meter.' Over hoe je dat voor elkaar krijgt, zegt Vader het volgende: 'Isoleer goed: houd de warmte in de winter binnen en in de zomer buiten. Wek zelf zoveel mogelijk duurzame energie op en maak gebruik van een warmtepomp, ledverlichting en zuinige apparatuur.'

We spreken officieel van een Nul op de Meter-woning wanneer deze aan de volgende voorwaarden voldoet:

• De woning moet een energieprestatiecertificaat (EPC) hebben van een gecertificeerde adviseur.
• Uit dat certificaat moet blijken dat de energie die jaarlijks opgewekt en gebouwgebonden wordt gebruikt, gelijk aan of lager is dan 0 (rekening houdend met gemiddeld gebruik).
• Daarnaast moet het huis gebruiksgebonden energie kunnen opwekken voor ongeveer 20 kWh/m² gebruiksoppervlak. Dat laatste komt neer op:
  • 3.150 kWh/jaar voor (half)vrijstaande woningen
  • 2.700 kWh/jaar voor grondgebonden tussenwoningen
  • 1.780 kWh/jaar voor appartementen

Nul op de meter lijkt op energieneutraal, maar gaat net een stap verder. 'Woon je energieneutraal, dan is het gebouwgebonden energiegebruik gelijk aan de energie die de woning zelf opwekt. Met zonnepanelen compenseer je bijvoorbeeld de verwarming, de ventilatie en de verlichting. Maar je wekt niet voldoende duurzame energie op om daar ook nog het gebruik van je televisie en je witgoed mee te dekken.' Daar waar een Nul op de Meter-woning jaarlijks gezien dus zelfvoorzienend is, vraagt een energieneutraal huis nog om een energiebijdrage.

Van een energiezuinige koelkast tot aan het isoleren van je woning. Volgens de energietransitie-expert zijn er genoeg opties waarmee je een NoM-woning realiseert.

Gebruik minder energie
De makkelijkste tip volgens Vader? 'Gebruik op de eerste plaats minder energie. Zo hoef je ook minder op te wekken. En dat zit hem vaak al in kleine dingen. Zet je televisie uit als je er niet naar kijkt bijvoorbeeld. En sluit in de wintermaanden je (rol)luiken. Dat gebeurde vroeger al bij boerderijen. Niet alleen tegen inbraken, maar ook tegen de kou.' In de zomer is het volgens Vader juist verstandig om tot 11.00 uur je ramen en luiken open te zetten. 'Dan kan de warmte beter naar buiten. En sluit ze daarna tot 16.00 uur. Zoals men dat ook in zuidelijke landen als Italië doet. We krijgen in Nederland immers ook steeds meer te maken met een Middellandse Zeeklimaat.'

Isoleer je woning
Zorg er daarnaast voor dat je woning goed geïsoleerd is. De isoleerwijzer kan je daarbij helpen. Met goede isolatie blijft de warmte in de winter beter binnen. En in de zomer blijft het juist koel in huis. 'Denk daarbij aan dakisolatie, spouwmuurisolatie, buitenmuurisolatie en het plaatsen van dubbel glas. Sterker nog: driedubbel glas! Met die dikte kom je in de buurt van wat bijvoorbeeld een spouwmuur isoleert.'

Wist je dat de Nederlandse overheid mensen aanmoedigt om energiebesparende maatregelen te nemen? En met subsidie een deel van de gemaakte kosten vergoedt? Lees meer over het isoleren van je huis met subsidie. Lees meer over subsidies bij het isoleren van je huis.

Schaf zonnepanelen aan
Naast energiebesparing en goede isolatie pleit Vader ook voor zonnepanelen. ‘Denk bij de plaatsing ervan niet alleen aan het dak van je woning, maar ook aan de zuid- en zuid-westgevel. Daar heb je ook veel zon. En er zijn echt niet alleen maar lelijke, zwarte zonnepanelen verkrijgbaar. Je hebt tegenwoordig ook keuze uit kleurrijke varianten, eventueel zelfs met print. Die hebben een iets lager rendement, maar je wekt wel met een groter oppervlak zonne-energie op.’

Overweeg je de aanschaf van zonnepanelen? Bekijk dan ook eens de mogelijkheden in combinatie met een groen dak.

Kies voor een warmtepomp
Een cv-ketel is volgens de energie-expert géén optie bij een NoM-woning. 'Je kunt het verstookte aardgas niet terugwinnen, laat staan de CO₂-uitstoot die de rookgasafvoer verlaat. Kies voor een warmtepomp, die draait op elektriciteit. Zo'n pomp haalt warmte uit de buitenlucht en brengt hiermee je woning op temperatuur. Zie het als een omgekeerde koelkast. En omdat energie in de lucht oneindig beschikbaar is, levert zo’n pomp wel 3 tot 4 keer zoveel energie op dan dat hij gebruikt. Dat dooft niet alleen het vuur van de verbranding van fossiele energie in je huis. Het vermindert ook de benodigde hoeveelheid energie.'

Pas je gedrag aan
Verduurzaming en besparing bereik je niet alleen met isolatie en duurzame energie-opwekkers. Volgens Vader zit het hem ook in ander gedrag. 'Koop bijvoorbeeld geen te grote televisie en zorg dat je witgoed hoge energielabels heeft. Ga je doordacht te werk, dan bereik je uiteindelijk een mooi resultaat. Voor zowel je energierekening als een blijvend bewoonbare aarde.'

Bekijk ook onze lijst met tips met nóg meer ideeën om duurzamer te leven.

‘Ja, het verduurzamen van je woning kost tijd en geld. Maar daar waar het voorheen nog niet echt rendabel was, loont de verduurzaming inmiddels wel degelijk. Met name omdat sinds dit jaar de prijzen voor aardgas en elektriciteit de pan uit rijzen. Pak je alleen deze winter al mee? Dan verdien je zo honderden euro’s terug. Om nog maar niet te spreken over de positieve bijdrage die een duurzame woning levert aan het milieu.’

Over het aansluiten van een NoM-woning op het elektriciteitsnetwerk, zegt Vader het volgende: 'Dagelijks je eigen warmte- en elektriciteit opwekken, en daarbij volledig voorzien in je eigen leveringszekerheid. Daar komt nogal wat bij kijken. Vooral in de winter. Tijdens de koude, donkere dagen heb je warmte en licht nodig in huis. En wil je ook graag nog een was kunnen draaien en televisie kijken. Dit terwijl je zonnepanelen op dat moment nauwelijks elektriciteit leveren. Beschik je dan niet over een eigen energievoorraad? Dan staat je warmtepomp stil en gaat je koelkast uit.'

Vader vervolgt: 'Een accu gebruiken om de nacht te doorstaan is goed te doen. Een energieopslag om de wintermaanden mee door te komen is een ander verhaal. Daar heb je niet alleen een véél grotere accu voor nodig. Ook een warmte-koude-opslag in combinatie met een water/water warmtepomp. Dat is voor een eengezinswoning geen optie. Maar samen met je buren is dit alweer een stuk beter haalbaar. Dit soort oplossingen komen zelfs de openbare energievoorziening ten goede. Het zou dan ook verstandig zijn dat de overheid dit stimuleert met subsidies.'