5 stappen om te doorlopen bij ontslag
Bij ontslag komt er emotioneel en praktisch gezien veel op je af. Er moet het een en ander geregeld worden, maar je wil ook graag weten welke rechten je hebt. Wij laten met 5 stappen zien wat je kunt doen in geval van ontslag.
16-12-2020
4 minuten
Stap 1: schakel juridische hulp in
In veel gevallen heb je meer rechten dan je denkt. Teken daarom niets, maar laat je eerst adviseren door een jurist. Deze weet precies welke ontslagredenen wel of niet rechtsgeldig zijn en wanneer er uitzonderingen gelden. Daarnaast helpt een jurist bijvoorbeeld bij het bepalen van jouw onderhandelingspositie, het schrijven van bezwaarbrieven en onderhandelen.
Heb je de Interpolis Rechtsbijstandverzekering afgesloten met de aanvullende dekking Werk, Inkomen & Pensioen? Dan ben je verzekerd van juridische hulp bij een arbeidsconflict. Maar ook als je niet verzekerd bent, kun je op ondersteuning rekenen. Met Interpolis Rechtshulp kun je gebruik maken van juridische hulp on demand.
Stap 2: ga na of de reden voor ontslag geldig is
Ontslag krijgen kan niet zomaar. Jouw werkgever moet een rechtsgeldige reden hebben en dat kunnen bewijzen. Hierbij kun je denken aan bedrijfseconomische redenen, bijvoorbeeld een reorganisatie of bedrijfssluiting. Maar ook een verstoorde arbeidsverhouding kan reden zijn tot ontslag. En uiteraard als je disfunctioneert. Je moet dan wel eerst de kans krijgen om verbetering te laten zien. Pas na het opbouwen van een dossier kan jouw werkgever overgaan tot ontslag.
Stap 3: bepaal op basis van de ontslagreden je plan van aanpak
De werkgever kan verschillende routes volgen bij ontslag. Deze hebben met name te maken met de reden van het ontslag. Elke route kent een andere manier van aanpak en daarmee verschilt het ook wat jij moet of kunt doen.
Ontslagvergunning UWV
Deze route wordt gevolgd als het ontslag voortkomt uit bedrijfseconomische omstandigheden of langdurige arbeidsongeschiktheid. De werkgever moet een ontslagvergunning aanvragen bij het UWV. Je ontvangt van het UWV een kopie van deze aanvraag en kunt binnen 14 dagen bezwaar maken. Na 1 of meer schriftelijke rondes beslist het UWV of de ontslagvergunning wordt afgegeven.
Ontbinding van de arbeidsovereenkomst via de rechter
Ontslagvergunning UWV
Deze route wordt gevolgd als het ontslag voortkomt uit bedrijfseconomische omstandigheden of langdurige arbeidsongeschiktheid. De werkgever moet een ontslagvergunning aanvragen bij het UWV. Je ontvangt van het UWV een kopie van deze aanvraag en kunt binnen 14 dagen bezwaar maken. Na 1 of meer schriftelijke rondes beslist het UWV of de ontslagvergunning wordt afgegeven.
Ontbinding van de arbeidsovereenkomst via de rechter
Is er sprake van bijvoorbeeld een verstoorde arbeidsverhouding of disfunctioneren? Dan dient jouw werkgever een verzoekschrift in bij de rechter om de arbeidsovereenkomst te ontbinden. Vervolgens ontvangen jullie allebei een uitnodiging voor de mondelinge behandeling. Je kunt deze zitting gebruiken om in verweer te gaan. Als je dit liever schriftelijk doet, dan moet je verweer minimaal 10 dagen voor de zitting bij de kantonrechter binnen te zijn. Tijdens de zitting probeert de rechter om samen tot een oplossing te komen. Lukt dit niet? Dan neemt de rechter zelf een beslissing. De uitspraak is meestal binnen 4 weken na de zitting.
Beëindiging met een vaststellingsovereenkomst
Je maakt samen met jouw werkgever afspraken over het beëindigen van de arbeidsovereenkomst. Deze afspraken worden vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst. Belangrijk is dat jouw rechten hier goed in worden meegenomen. Wellicht is het mogelijk te onderhandelen met de werkgever. Denk aan een eventuele vergoeding, of recht op WW. Lees hier meer over in stap 4 en 5 hieronder.
Ontslag op staande voet
Deze route wordt gevolgd wanneer je iets doet wat echt niet mag. Denk aan diefstal, fraudering of werkweigering. Je contract wordt direct ontbonden, je ontvang geen loon meer en waarschijnlijk ook geen uitkering van het UWV. Je kunt binnen 2 maanden bewaar maken bij de kantonrechter of een verzoek indienen voor een financiële vergoeding.
Stap 4: weet wat je rechten zijn tijdens de ontslagprocedure
Je hebt verschillende belangrijke rechten die beschermen bij ontslag:
Opzegverbod
Bij een opzegverbod mag jouw werkgever de arbeidsovereenkomst niet opzeggen. Als dit wel gebeurt, kun je de opzegging ongedaan maken door binnen 2 maanden een brief naar je werkgever te sturen. Een opzegverbod geldt in verschillende situaties. Bijvoorbeeld tijdens ziekte of zwangerschap(sverlof).
Opzegtermijn
Een werkgever moet rekening te houden met de opzegtermijn. Tijdens deze periode blijf je doorwerken en ontvang je gewoon salaris. De opzegtermijn is meestal vastgelegd in je contract of de cao. Is er geen opzegtermijn vastgelegd, dan gelden de wettelijke regels. Hoe langer je in dienst bent, hoe langer de opzegtermijn. Ook hier schrijf je een brief aan de werkgever als deze zich niet aan de afspraken houdt.
Transitievergoeding
Bij ontslag kun je mogelijk een vergoeding krijgen. De transitievergoeding is bedoeld voor bijvoorbeeld omscholing of het starten van een eigen bedrijf. Betaalt de werkgever de vergoeding niet? Eis deze dan binnen 3 maanden na ontslag op via de kantonrechter.
Opzegverbod
Bij een opzegverbod mag jouw werkgever de arbeidsovereenkomst niet opzeggen. Als dit wel gebeurt, kun je de opzegging ongedaan maken door binnen 2 maanden een brief naar je werkgever te sturen. Een opzegverbod geldt in verschillende situaties. Bijvoorbeeld tijdens ziekte of zwangerschap(sverlof).
Opzegtermijn
Een werkgever moet rekening te houden met de opzegtermijn. Tijdens deze periode blijf je doorwerken en ontvang je gewoon salaris. De opzegtermijn is meestal vastgelegd in je contract of de cao. Is er geen opzegtermijn vastgelegd, dan gelden de wettelijke regels. Hoe langer je in dienst bent, hoe langer de opzegtermijn. Ook hier schrijf je een brief aan de werkgever als deze zich niet aan de afspraken houdt.
Transitievergoeding
Bij ontslag kun je mogelijk een vergoeding krijgen. De transitievergoeding is bedoeld voor bijvoorbeeld omscholing of het starten van een eigen bedrijf. Betaalt de werkgever de vergoeding niet? Eis deze dan binnen 3 maanden na ontslag op via de kantonrechter.
Stap 5: maak aanspraak op jouw rechten
Na het ontslag moet je nog een aantal zaken regelen met de werkgever en het UWV om aanspraak te maken op jouw rechten. Denk aan:
Eindafrekening
Hierin vind je bijvoorbeeld een overzicht van je openstaande vakantiedagen en vakantiegeld. Hiervoor ontvang je een vergoeding. De eindafrekening kan ook negatief uitvallen. Bijvoorbeeld als je in het eerste half jaar alle vakantiedagen al hebt opgenomen.
Getuigschrift
Je hebt recht op een getuigschrift. Hierin vermeldt de werkgever welke werkzaamheden je hebt uitgevoerd en wanneer je in dienst was. Een getuigschrift kan zinvol zijn bij het solliciteren. Als je op goede voet uit elkaar gaat, kun je vragen om extra zaken te vermelden. De werkgever is niet verplicht om aan deze aanvullende wens te voldoen.
Uitkering
Is het initiatief van ontslag niet vanuit jou gekomen? Of voldoet de door jou getekende vaststellingsovereenkomst aan de eisen van het UWV? Dan heb je recht op een WW-uitkering. Ook als je geen bezwaar hebt ingediend tegen het ontslag. De WW-uitkering vraag jij aan bij het UWV.
Recht op oude werk
Ben je door bedrijfseconomische redenen ontslagen? Bijvoorbeeld door een reorganisatie of bedrijfssluiting? Dan blijf je rechten houden bij je oude werkgever. Als deze namelijk binnen 26 weken na jouw ontslag weer een vacature heeft voor dezelfde werkzaamheden, mag jij hier aanspraak op maken. Dit recht staat in de wet en hoeft dus niet in de arbeidsovereenkomst of een cao te zijn opgenomen.
Eindafrekening
Hierin vind je bijvoorbeeld een overzicht van je openstaande vakantiedagen en vakantiegeld. Hiervoor ontvang je een vergoeding. De eindafrekening kan ook negatief uitvallen. Bijvoorbeeld als je in het eerste half jaar alle vakantiedagen al hebt opgenomen.
Getuigschrift
Je hebt recht op een getuigschrift. Hierin vermeldt de werkgever welke werkzaamheden je hebt uitgevoerd en wanneer je in dienst was. Een getuigschrift kan zinvol zijn bij het solliciteren. Als je op goede voet uit elkaar gaat, kun je vragen om extra zaken te vermelden. De werkgever is niet verplicht om aan deze aanvullende wens te voldoen.
Uitkering
Is het initiatief van ontslag niet vanuit jou gekomen? Of voldoet de door jou getekende vaststellingsovereenkomst aan de eisen van het UWV? Dan heb je recht op een WW-uitkering. Ook als je geen bezwaar hebt ingediend tegen het ontslag. De WW-uitkering vraag jij aan bij het UWV.
Recht op oude werk
Ben je door bedrijfseconomische redenen ontslagen? Bijvoorbeeld door een reorganisatie of bedrijfssluiting? Dan blijf je rechten houden bij je oude werkgever. Als deze namelijk binnen 26 weken na jouw ontslag weer een vacature heeft voor dezelfde werkzaamheden, mag jij hier aanspraak op maken. Dit recht staat in de wet en hoeft dus niet in de arbeidsovereenkomst of een cao te zijn opgenomen.
Er zijn verschillende opties voor juridische hulp
Met een rechtsbijstandverzekering ben je verzekerd van rechtsbijstand bij een juridisch geschil. Je sluit deze af omdat je geen risico wilt lopen. De juridische hulp krijg je van onafhankelijke juristen en deskundigen van Stichting Achmea Rechtsbijstand (SAR).
Zit je al in een conflict of is er een verwacht geschil voor het begin van de verzekering? Dan heb je de keuze voor juridisch advies on demand. Er is geen wachttijd en je kunt dus direct gebruikmaken van de dienst. Voor deze dienst werken we samen met LegalGuard.
Ook interessant voor jou?
Lees meer tips en informatie over omgaan met risico's:
